The Zoroastrian Creation Story

ni Rebecca Cann

Salin-buod sa Filipino ni Jay-r Diacamos

Sa simula, walaang anuman ang nabubuhay sa  sansinukob maliban kay Ahura Mazda, ang diyos ng liwanag at karunungan na nanahan sa walang hanggang liwanag. Sa kabilang banda mula sa kawalan at kadilim nabubuhay ang isang nilalang na si  Angra Mainyu o si Ahriman, ang masamang ispirito. Sila’y parehong binabalot ng kalungkutan.

Isang araw, si Ahura Mazda ay nagdesisyong lumikha ng ibang bagay . Una niyang nilikha, ang kalangitan na gawa sa metal, isang makinang at maliwanag. Pangalawa, gumawa siya ng malinis na tubig, Pangatlo, Lumikha siya ng kalupaan na walang mga burol at bundok. Pang-apat, gumawa siya ng mga halaman , mababango at kaaya na walang mga tinik. Panglima, nilikha niya si Gayomard, ang unang tao o nilalang sa mundo. Siya ang matalino, matangkad at di matukoy ang kanyang kasarian. At ang huli, gumawa siya ng Apoy, kasangkapan sa paggawa ng pagkain at sa panahon ng taglamig. Ito ay ibinahagi  sa lahat ng kanyang nilikha.

Ang matalinong diyos ay inanyayaan ang masamang isipirito para makita ang kanayang nilikha. “Ahriman, pagmasdan mo ang aking nilikha , tulungan mo sila at bigyan mo ng papuri upang makuha mo ang walang hanggang buhay”

Ang masamang ispirito ay nagalit “ Bakit ko ko sila tutulungan? Bakit ko sila pupurihin? Di hamak na mas makapangyarihan ako sa kanila. Susugpuin kita kasama ang mga nilikha mo habang buhay. Matapos, siya ay bumalik sa kadiliman at lumiha din ng mga masasamang nilalang gaya ng mga demonyo, hukluban at halimaw para labanan ang liwanag.

Inaaasahan na ng matalinong panginoon  ang mga plano ng masamang ispirito , lahat ng balak nitong wasakin lahat ng kanyang ginawa at  pagkakaroon ng malawakang pakikipaglaban sa masama. Kung kaya’t gumawa siya ng anim na Holy Imortals o Banal na Ispirito mula sa kanyang sariling kaluluwa.  Bawat isa ay may kanya kanyang kakayahan.

Ang Unang Banal na Ispirito ay si Khashathra, ispirito ng katapatan at tagapagbantay ng langit. Sumunod, si Haurvatat, ispirito ng katarungan , kagandahan at tagapagbantay ng tubig. Ikatlo, si  Spenta Armaiti, ang isipirito ng pagmamahal , kabaitan at tagapagbantay ng mundo. Ikaapat, si Ameretat. Ispirito ng walang hanggang buhay at tagapangalaga ng mga halaman. Ikalima , si Vohu Manah ang isipirito ng kalinisan ng pag-iisip , katotohan at tagapangalaga ng mga hayop. At huli, si Asha Vahista, Ispirito ng hustisya at ang nangangalaga sa apoy. Ang matalinong diyos ay gumawa ng sariling Holy Spirit para maprotektahan ang tao.

Nang nalaman ni Ahriman ang ginawa ni Ahura Mazda ninais niya atakihin ito isa isa.Una niyang sinugpo ay ang tubig ngunit nagdala lang ito ang kapaitan. Sumunod ang lupa ,  wala silang nagawa kung hindi maglagay lang ng mga bundok at lambak. Sinubukan naman nilang atakihin ang halaman ngunit nalanta lang ito at lumago ng may tinik . At ang huli inatake nila ang unang taong si Gayomard, siya ay nagkasakit at namatay. 

Mula sa mga buto nito ay tumubo ang halamang ruwibardo o rhubarb.

Makalipas ang 40 na taon may lumabas na lalaki at babae sa rhubarb na pinangalanang Mashya at Mashyana. Nagkaroon ng mga anak sina Mashya at Mashyana na tig-15 kambal na kumalat sa buong daigdig at naging mga lahi ng sangkatauhan. Nangako ang dalawa sa matalinong diyos na ang mga anak nila ay tutulungan siya na laban si Ahriman nang masugpo ang kasamaan.

Courtesy;

http://www.zoroastriankids.com/creation.html

YORUBA : ANG PAGLIKHA

Mula sa The Big Myth, Distant Train. Inc

Salin-buod sa Filipino ni Jay-r Diacamos

Sa simula , mayroon lamang kalangitan sa itaas at katubigan sa ibaba. Ito ay pinamumunuan ng mga Orisha o mga Ispirito at mga Diyos. Si Olodumare, ang pinakamataas  na bathala ng Yoruba ay may dalawang magkapatid na panginoon na si  Olurun at Olokun. Sila ay inatasang pamunuan ang kanyang mga nilikha.

Si Olorun, ang diyos ng langit, kapayapaan at katarungan ang namumuno sa kalangitan sa itaas. Samantala, si Olokun, ang diyos ng tubig ay namumuno sa karagatan sa ibaba.

Isang araw, ang anak ni Olorun na si Obatala, ang panginoon ng Orisha at  Sangkatauhan ay nagpasyang lumikha ng kalupaan. Humingi siya ng payo sa kanayang ama at kay Orunmilla , ang sikat at matalinong  orisha .

“Kinakailangan mo ng mahaba at gintong kadena, isang  shell  o bahay ng suso na naglalaman ng  buhangin , isang puting manok , isang itim na pusa at buto ng palm nut” ang  payo ni Orumilla.

Matapos makuha lahat ng kagamitan ni Obatala nilagay niya ito sa malaking supot at nagsimulang bumaba  mula sa langit gamit ang mahabang gintong kadena.  Siya ay nagpatuloy nang nagpatuloy sa pagbaba ng mahabang oras hanggang maabot niya ang dulo ng kadena.

Sinimulang  ibuhos ni Obatala ang buhangin mula sa shell ng suso sa malawak na katubigan at hinagis ang puting manok na nagsimulang magbungkal at kumahig hanggang sa lumawak at kumalat ang buhangin sa ibat ibang direksyon na nagmistulang diserto.  Nang naglaon ang mga buhangin ay naging lambak at bundok.

Naisipan ni obatala na itanim ang binhin ng palm nut at makalipas ang ilang linggo ito ay tumubo at naging mga kagubatan.  Natuwa siya sa kanyang mga ginawa  at pinangalanan niya itong Ife, ang buhay na lupa. Siya ay nanahan rito kasama ang itim na pusa.

Ngunit, siya ay nainip ng ilang mga buwan kaya nagsimula siyang bumuo ng mga imahe mula sa luad, o basang lupa habang umiinom ng alak mula puno ng palm nut.

Siya ay nagpakalulong sa alak at nagpatuloy sa paghubog na mga pigurang kawangis niya. Matapos makita ang kaniyang nilkha, humiling siya sa kanayang ama si Olorun na bigyang buhay ang mga ito.

Sa sumunod na araw, nakita niyang may  buhay ang kanyang nilikha at napagtanto na hindi maayos ang pagkakahubog , mga pangit  , mga bulag at may  kapansanan ang mga ito.  Natakot si obatala sa kanyang mga nilkha at nangakong hindi na muling iinom ng alak at siya ay lumikha ng mga bago at maayos na nilalang na kawangis niya.

Habang tulog si Obatala , ang kanyang bagong nilikha ay binuhay at inayaos ni Olodumare at nagsimulang bumuo ng tahanan at mga siyudad sa Ife. Si Obtala ay naging hari ng mga ito at lahat ng mga Orisha at panginoon ay natuwa sa kanyang mga nilikha.

Maliban sa iisang diyos na si Olokun, ang naghahari sa karagatan na niminsan hindi kinunsulta  sa simula pa lamang ukol sa paglikha ng mundo at mga tao.
sa sobrang galit siya ay nagpadala ng malaking baha na  sumira sa lahat ng nilkiha ni Obatala.

Ang mga nakaligtas ay nagtungo sa mga pinakamataas na lugar at nagsumamao sa isang Orisha si Eshu , ispirito ng masasama at  nagsisilbing mensahero ng mga diyos at mga tao. Ang kaawang nilalang ay humihingi ng tulong kay Eshu, na umakyat sa langit at ipagbigay alam ang nangyayari sa kanila.

Ngunit sa isang kasunduan, kainilang nilang magsakripisyo ng isang nilikha ni obatala bago siya magbihay ng mensahe. Ang mga tao ay nag-alay ng isang handog na tupa at si Eshu ay tinupad ang kasunduan.

Nang malaman ito ni Orunmilla, siya ay bumamaba sa mundo gamit ang gintong kadena at nagsumite ng mahika para humupa ang baha.

 “Malaking Baha, Ikaw ay mawala, sanhi ka ng kawala ng pag-asa” at kumalma ang katubigan  at lumitaw ang mga tuyong Aprikano.

Matapos ang malaking baha, lahat ng mga nakaligtas ay nirespeto na ang karagatan.

Courtesy;

http://www.bigmyth.com/download/YORUBA_CREATION.pdf

http://www.gateway-africa.com/stories/Yoruba_Creation_Myth.html

Mitolohioya ng Ehipto: Ang Paglika at  Alamat ni Ra At Hathor

Mula sa The Big Myth, Distant Train. Inc at mula sa panulat ni  Leonora Viray Vitug

Salin-buod sa Filipino ni Jay-r Diacamos

Naniniwala ang mga Ehipsiyo at mga Ehipsiya , bago pa magsimula ang panahon, ay may nag-iisang umiiral ang Nun,  pinakaunang katawan ng mga katubigan. Sa mismong oras ng paglikha, lumitaw si Atum , sa pamamagitan ng pagsasabi ng kanyang pangalan siya nabuhay. Siya  ang panginoon na manlilikha at supremo o pangunahing panginoon. Hindi matukoy ang kanyang kasarian at mayroong siyang  iisang mata na kayang lumibot sa sansinukob.

Si Atum ay ang pinakamalakas na diyos at nakakapag-ibang anyo. Ang kaniyang kapangyarihan at ang sikreto nito ay nakalagay sa kanyang nakatagong pangalan; “Ako si Khepera sa pagsikat ng araw, Ra sa tanghali, at Atum sa gabi” ani niya. Tapos sumikat ang araw, dumaan sa langit, at lumubog sa unang pagkakataon .

 Si Atum , Ra o Re ay nilikha upang magdala ng liwanag sa daigdig, at para likhain din ang iba pang mga diyos at diyosa ng Sinaunang Ehipsiyo. Mula sa kanyang pagsasabi ng pangalan siya ay nagkakaroon ito ng buhay.  Unang niyang nilikha , ang isang bunton ng lupa o putik, ang ben-ben, upang pagtayuan niya.

Sa pamamagitan ng paghinga, binigyang buhay ang diyos na si  Shu, diyos ng hangin at sa pamamagitan ng pagdura , lumabas si  Tefnut, ang diyos ng ulan.  Sila ay inatasang waksihin ang kaguluhan at magtagusod ng mga pamantayang batas,  kaayusan at kapayapaan .  Kalaunan ito ay tinawag na Maat, isang prinsipyo ng buhay  at sumisimbulo ng isang puting pakpak , ang liwanag at kalinisan.

Sina Shu at Tefnut ay nagsilang ng dalawang anak, ang Diyos ng lupa si Geb at ang dyosa ng kalangitan si Nut. Ang dalawa ay hindi mapaghiwalay sa isa’t isa kaya  sa prinsipyo ng Matt sila ay ipinaghiwalay para magampanan ang kanilang tungkulin.  Sa pamamagitan  ni shu, ang  diyos ng hangin , itinulak niya pataas si Nut at nagmistulang mga kalangitan at si Geb ay nanatili sa ibaba at  nagmistulang kalupaan.  Si Nut ang lumilikha ng ulan para kay geb upang mabuhay lahat ng bagay sa kalupaan.

Si Geb at Nut naman ay nagkaanak ng apat  na mas batang mga panginoon, sila ay si Osiris, Isis, Nephthys, at Seth. Si Osiris ang sumisimbolo sa kabaitan , si Seth naman ang naging diwa ng kasamaan , Isis ang diyosa ng poagkabuhay at ina  at Nephthys ang diyosa ng kapanganakan at kamatayan . Sila ay kabilang sa “The Ennead” o siyam na pangunahing Diyos ng Ehipto.

Pagkatapos nito pinangalanan ni Ra ang lahat ng bagay sa mundo, at sila ay lumaki. Ang pinakahuli niyang pinangalanan niya ang sangkatauhan, at nagkaroon ng mga kalalakihan at kababaihan sa Ehipto mula sa kanyang mga luha.

Nag-anyong tao si Ra sa katauhan ni Amun- Ra  at naging pinakaunang pharaoh. Pinamunuan niya ang buong bansa ng Ehipto sa  maraming taon, at nagbigay siya ng mga masasaganang ani para purihin siya ng mga ito. Ngunit, dahil siya ay naganyong tao, tumanda si Ra. Siya ay nagalit sa mga tao sapagkat naririnig niya nag ginagawang pambabastos at insult sa kanya.

Nagalit si Ra dahil sa mga ginagawa ng sangkatauhan kaya pinulong  niya ang mga diyos at diyosa na ng palihimkanyang ginawa. Tinawag niya din ang kanyang  ama na si Nun at nagwika “ Ako ang iyong anak na humihingi sa iyong tulong at payo. Mangusap ka ngayon sa akin kung ano ang aking nararapat gawin? Ang mga tao ay lubhang nagagalit sa akin at ako’y kanilang binabastos at iniinsulto, ngunit hindi ko sila papatayin maliban kung makiusap ka sa akin.”  At sa sumagot si Nun, “Ikaw ay dakilang diyos at mas malakas sa akin, ikaw ang anak na mas higit ang kapangyarihan kaysa sa kanayang ama. Marapat lang na bigyan ng matinding salanta ang mga tao. Ipadala mo ang iyong mga mata upang hindi makapagtago ang mga  tao.

Sa pamamagitan ng pagtingin ni Ra nabuhay si Sekhmet, ang pinakamabangis sa lahat ng mga diyos at diyosa.  Nagtungo so Sekhmet sa lugar ng mga tao upang mag-aklas ng takot sa puso ng mga ito.  Tumingin si Ra sa ginawa ni Sekhmet sa mga tao at ang puso niya ay napuno ng awa. Gusto niya nang patigilin si Sekhmet ngunit walang kahit sino man ang makakapigil sa kanya sa pagpatay.

Matapos ang minimithing paghihiganti, bumalik si Sekhmet kay ra at sinabing “Ako ang pinakadakilang higit sa sangkatauhan sa daigdig at mas makalulugod sa akin kung ako’y makakatikim ng dugo.”

Kaya gumawa si Ra ng paraan upang malinlang si Sekhmet na handang wasakin ang sangkatauhan. Humingi siya sa kanyang mga alagad ng libo- libong alak na nakalagay sa bote at kinulayan ng pula gamit ang mandrogada o halaman. Kinaumagahan, ang alak na mukhang dugo ay ibinuhos ito sa lugar kung saan pumapatay si Sekhmet.  Dumating si Sekhmet at inakala na dugo ito kaya niya ito iniinom nang iniinom hanggang siya ay malasing. Sa sobrang kalasingan siya ay nakatulog at bumalik sa pinaroroonan ni Ra. Nang bumalik si Sekhmet kay Ra, pinalitan siya ng pangalan, ang pangalan na ito ay Hathor, ang diyos ng kaligayan at pag-ibig.

Pagkatapos nito nagkaroon ng malubhang sakit si Ra at umalis papuntang kalangitan at si Shu ang sunod na namuno sa mga tao.

EPIKO NI GILGAMESH

Saling-buod sa Filipino ni Jay-r C. Diacamos

Tabletang Una

Ang kuwento ay nagsisimula sa pagpapakilala kay Gilgamesh na hari ng Uruk. Siya ay kalahating diyos at tao o isang demigod . Siya ay pinakamalakas na lalaki at pinakatanyag na hari sa buong mundo.  Subalit  , tinatrato  niya ng masama ang mga tao.  Hanggang sa ang mga ito ay  umiiyak sa mga diyos na si Anu para tulungan.

Para sa mga babae ng Uruk, ang pang-aaping ito ay may anyong droit de seigneur — o "karapatan ng panginoon" na makipagsiping sa mga bagong ikinasal na babae sa kanilang gabi ng kasal. Para sa mga lalake (ang tableta ay napinsala sa puntong ito), ipinagpalagay na ang mga ito ay pinapagod ni Gilgamesh sa pamamagitan ng mga laro, pagsusubok ng lakas o marahil ay pwersahang pagtatrabaho sa mga proyekto ng pagtatayo.

Ang mga Diyos ay tumugon sa mga pagsusumamo ng mga ito sa pamamagitan ng paglikha ng isang katumbas kay Gilgamesh.  Si Anu , ang punong bathala ng lunsod  ay lumikha ng isang primitibong tao na si Enkidu na  siyang inilagay sa marahas at mabagsik na gubat na siyang pumapalibot sa lupain ni Gilgamesh. Siya ay mabangis tulad na mga hayop at nabubuhay sa Parang kasama ng mga hayop. Siya ay hindi sibilisadong tao, umiinom lamang siya ng tubig at kumakain ng damo.

Isang Araw, siya ay nakita na tumatakbong hubo ng isang tagapagbitag na ang kabuhayan ay nawasak dahil binubunot ni Enkidu ang kanyang mga bitag. Sinabi ng tagapagbitag kay Gilgamesh ang tungkol sa lalake at inihanda kay Enkidu para akitin ang isang patutot o isang bayaring babae .

Ang pang-aakit kay Enkidu ni Shamhat na isang patutot ng templo ang kanyang unang hakbang tungo sa kabihasnan at pagkatapos ng pitong araw ng pakikipagtalik sa kanya, siya ay nagmungkahi na ibalik siya sa Uruk.

Samantala, si Gilgamesh ay nagkaroon ng dalawang panaginip. Sa Kaniyang unang panaginip, may isang bato raw na nahulog mula sa kalangitan. Lubha itong napakalaki na hindi mabuhat ni Gilgamesh. Nagtipon ang mga tao at nagbunyi sa palibot sa bato habang si Gilgamesh naman ay yumakap dito subalit ang kanyang ina, ang bathala si Rimat-Ninsun ay mahigpit na tumutol.  Sa pangalawang panaginip, may isang  palakol ang lumitaw sa pinto ni Gilgamesh. Napakalaki nito na hindi niya maialis. Nagtipon ang mga tao at nagbunyi sa palibot ng palakol at yumakap si Gilgamesh dito katulad ng pagyakap niya sa isang asawa subalit tumutol muli ang kanyang ina.

Matapos niyang managinip ukol ditto, tinanong niya ang kanyang ina kung ano ang ibig sabihin ng mga panaginip , sinabi ng kanyang ina na isang lalaking napakalakas ang darating sa uruk at yayakapin niya tulad ng pagyakap niya sa isang asawa at magkasama sila gagawa ng tanyag na mga gawain.

Tabletang Dalawa

            Pagkatapos magsiping nina Enkidu at Shamhat, ang mga mabangis na hayop ay hindi na tumutugon kay Enkidu gaya ng nakaraan. Inihayag ni Shamhat na si Enkidu ay naging tulad ng isang diyos. Tinuruan ni Shamhat si Enkidu kung paano manamit at kung paano kumain. Nawala kay Enkidu ang  kanyang lakas at  pagkabangis bagkus nagkaroon siya ng kaalaman at pang-unawa sa tulong ni Shamhat.

Sa pagkakaalam mula sa isang dumadaang dayuhan tungkol sa pagtrato ni Gilgamesh sa mga bagong kasal, si Enkidu ay nagalit at naglakbay tungo sa Uruk upang mamagitan sa isang kasal.

Nang tangkain ni Gilgamesh na dalawin ang silid ng kasalan, hinarang ni Enkidu ang kanyang daanan at sila ay nag-away.

 Pagkatapos ng mabangis na paglalaban, natalo si Enkidu at kinilala ang superior na lakas ni Gilgamesh at sila ay mabilis na naging magkaibigan.

Nang mainip ang dalawa sa pamumuhay sa siyudad, si Gilgamesh ay nagmungkahi ng isang paglalakbay sa Kagubatang Cedar at nakawain ang mga punong cedar na ipinagbabawal sa mga mortal at upang paslangin ang kalahating-diyos at kalahating-leon na si Humbaba, ang tapat na tagapaglingkod ni Enlil ang diyos ng lupa at hangin na siyang nagbabantay sa gubat  Sa kabila ng mga babala mula kay Enkidu at sa konseho ng mga Matatanda, si Gilgamesh ay hindi pipigilan at upang magkamit siya ng kasikatan at katanyagan

Tabletang Tatlo

Ang mga matanda si Lugalbanda, ama ni Gilgamesh ay nagbigay ng payo kay Gilgamesh para sa kanyang paglalakbay. Dinalaw ni Gilgamesh ang kanyang ina na diyosang si Ninsun na naghahanap ng suporta at proteksiyon ng diyos na araw na si Shamash para sa kanilang paglalakbay. Inampon ni Ninsun si Enkidu bilang kanyang anak at si Gilgamesh ay nag-iwan ng mga instruksiyon para sa pamamahala ng lungsod ng Uruk sa kanyang kawalan.

Tabletang Apat

Ang Dalawang bayani ay naglakbay tungo sa Kagubatang Cedar ng Lebanon. Sa bawat ilang mga araw, sila ay nagkakampo sa isang bundok at nagsasagawa ng isang ritwal ng panaginip. Si Gilgamesh ay nagkaroon ng limang mga nakakatakot na panaginip tungkol sa pagkahulog sa mga bundok, mga kulog, mga mababangis na toro at isang ibong kidlat na humihinga ng apoy.

Sa kabila ng mga pagkakatulad sa pagitan ng mga pigura sa kanyang panaginip at sa mas naunang mga deskripsiyon ni Humbaba, binigyang kahulugan ni Enkidu ang mga panaginip na ito bilang mga mabubuting omen at itinanggi na ang nakakatakot na mga larawan ay kumakatawan sa bantay ng kagubatan.

Habang sila ay papalapit sa bundok Cedar, kanilang narinig si Humbaba na sumisigaw at kinailangang hikayatin ang bawat isa na huwag matakot.

Tabletang Lima

Ang mga bayani ay pumasok sa Kagubatang Cedar. Si Humbaba na bantay-ogre ng Kagubatan Cedar ay uminsulto at nagbanta sa kanila. Inakusahan niya si Enkidu ng pagtatraydor at nangakong aalisan ng lamang loob at ipapakain ang kanyang laman sa mga ibon. Natakot si Gilgamesh ngunit sa ilang nakakahikayat na mga salita ni Enkidu, ang labanan ay nagsimula.

 Ang mga kabundukan ay lumindol nang may kaguluhan at ang langit ay naging itim. Ang diyos na si Shamash ay nagpadala ng 13 mga hangin upang itali si Humbaba at siya ay nahuli. Ang halimaw ay nagsumamo para sa kanyang buhay at naawa si Gilgamesh sa kanya.  (1 P)

Gayunpaman, si Enkidu ay nagalit at hiniling kay Gilgamesh na patayin ang halimaw. Sila ay parehong sinumpa ni Humbaba at pinatay siya ni Gilgamesh sa pamamagitan ng isang suntok sa leeg.

Pinutol ng dalawang bayani ang maraming mga Cedar kabilang ang isang higanteng puno na pinaplano ni Enkidu na hugisin sa isang bakuran at tarangkahan para sa templo ni Enlil at ang iba naman ay ginawang isang balsa at naglayag pauwi sa kahabaan ng Euphrates kasama ng isang higanteng puno at ulo ni Humbaba.

Tabletang Anim

Sa kanilang pagbabalik, Itinakwil ni Gilgamesh ang mga pang-aakit ng diyosang si Ishtar, dahil sa kanyang masamang pagtrato sa mga nakaraang mangingibig nito gaya ni Tammuz- ang diyos ng pagkain at mga halaman.

Hiningi ni Ishtar , ang diyosa ng pag-ibig at pagkabuhay  sa kanyang ama na si Anu, ipadala si Gugalana na toro ng langit upang ipaghiganti siya. Nang itakwil ni Anu ang kanyang mga reklamo, nagbanta si Ishtar na bubuhayin ang mga patay na mas madami sa mga nabubuhay at lalamunin sila.  (2P)

Natakot si Anu at sumuko sa kanya. Dinala ni Uruk ang Toro ng langit tungo sa Uruk at ito ay nagsanhi ng malawakang pamiminsala. Ibinaba nito ang mga lebel ng Ilog Euphrates at pinatuyo ang mga basang lupain. Ito ay nagbukas ng malalaking mga hukay na lumamon ng 300 mga lalake.

Nang walang anumang tulong ng diyos, inatake at pinaslang nina Enkidu at Gilgamesh ang toro. at inalay ang puso nito kay Shamash.

Ang siyudad ng Uruk ay nagdiwang ngunit si Enkidu ay nagkaroon ng panaginip na masama.

Tabletang Pito

Sa panaginip ni Enkidu, ang unang panaginip, ang mga diyos ay nagpasya na ang isa sa mga bayani ay dapat mamatay dahil kanilang pinatay si Humbaba at ang Toro ng langit.

Nang dahil dito, nagtipon –tipon ang diyos ang mga diyos at nagkasundo parusahan ang isa sa mga magkakaibigan dahil sa kanilang katampalasan. Sa kabila ng mga pagpoprotesta ni Shamash, si Enkidu ay minarkahan para sa kamatayan.

Bago bawian ng buhay si Enikidu, Sinumpa niya ang dakilang pinto na kanyang hinugis para sa templo ni Enlil. Kanya ring sinumpa ang tagabitag at si Shamhat dahil sa pag-aalis sa kanya mula sa parang.

 Pinaalalahanan ni Shamash si Enkidu na si Gilgamesh ay magkakaloob ng mga dakilang parangal sa kanya, sa kanyang puneral at gagala sa parang na nalamon ng lungkot.

Nalungkot si Enkidu sa kanyang mga sumpa at pinagpala si Shamhat.

Gayunpaman, sa ikalawang panaginip, nakita niya ang kanyang sarili na nabihag sa daigdig ng mga patay ng isang nakakatakot na anghel ng kamatayan.

 Ang daigdig ng mga patay ay isang bahay ng alikabok at kadiliman na ang mga naninirahan dito ay kumakain ng putik at nadadamitan ng mga balahibo ng ibon at pinangangasiwaan ng mga nakakatakot na nilalang.

Sa loob ng 12 araw, ang kondisyon ni Enkidu ay lumala. Sa huli, siya ay namatay.

Tabletang Walo

Nagluksa nang husto si Gilgamesh at naghatid ng isang panaghoy para kay Enkidu kung saan ay tumawag siya sa mga kabundukan, mga kagubatan, mga parang, mga ilog, mga mababangis na hayop at sa lahat ng Uruk upang magdalamhati para sa kanyang kaibigan.

Sa pag-alala sa kanilang magkasamang paglalakbay, hinatak ni Gilgamesh ang kanyang buhok at nagdamit sa pagdadalamhati.

 Siya ay nagkomisyon ng isang estatwang puneraryo at nagbigay ng mga regalo sa libingan mula sa kanyang lalagyan ng kayamanan upang masiguro na si Enkidu ay may isang kanais nais na pagtanggap sa sakop ng mga namatay.

Ang isang malaking piging ay idinaos kung saan ang mga kayamanan ay inalay sa mga diyos ng daigdig ng mga patay.

Bago ang patid sa teksto, may mungkahi na ang ilog ay sinumpa na nagpapakita ng isang paglilibing sa isang kama ng ilog gaya ng sa tumutugong tulang Sumeryo na Ang Kamatayan ni Gilgamesh.

Tabletang Siyam

Sa tindi ng pagdadalamhati ni Gilgamesh sa pagkamatay ng kaniyang matalik na kaibigan, nagtungo siya  sa parang o kagubatan na nadadamitan ng mga balat ng hayop at sa takot sa kanyang sariling kamatayan, nagpasya siyang hanapin si Utnapishtim, ang itinuturing na Noah sa Mesopotamia.

Nais niyang alamin ang sikreto ng walang hanggang buhay na ipinagkalaoob sa kaniya ng mga diyos matapos ang matinding baha. Kabilang sa mga ilang nakaligtas sa Malaking Baha, si Utnapishtim at ang kanyang asawa ang tanging mga tao na binigyan ng walang buhay ng mga diyos.

Sa kanyang paglalakbay, napadpad siya sa kambal na bundok na kung tawagin ay Mashnu kung saan ang araw ay lumulubog sa isang bahagi ng bundok kapag sumasapit ang gabi  at sumisikat naman sa kabila bahagi kapag sumapit na ang umaga.

Si Gilgamesh ay tumawid sa daaanang bundok sa gabi at naengkwentro ang isang mapagmataas na mga leon. Bago matulog, siya ay nanalangin para sa proteksiyon sa diyos na buwan na si Sin.

Pagkatapos, sa pagkakagising mula sa isang nakakahikayat na panaginip, kanyang pinatay ang mga leon at ginamit ang mga balat nito para pandamit.

Pagkatapos ng isang mahaba at mapanganib na paglalakbay, siya ay dumating sa mga kambal na tuktok ng Bundok Mashu sa wakas ng daigdig.

Kanyang nakita ang isang lagusan, walang tao ang kailanman pumasok rito na binabantayan ng dalawang mga nakatatakot na taong-alakdan.

 Sa kompletong kadiliman, kanyang sinundan ang kalsada para sa 12 mga dobleng oras at nagawang makompleto ang paglalakbay bago siya maabutan ng araw.

Siya ay dumating sa Hardin ng mga diyos na isang paraisong puno ng mga punong nahihiyasan.

Tabletang Sampu

Matapos niyang mangapa sa madilim na lagusan, nasumpungan ni Gilgamesh ang napakagandang hardin sa tabi ng dagat. Doon nkatagpo niya si Siduri na nakatakip ng belo na tagapagbantay ng inuman. Sinabi ni Gilgamesh ang layunin ng kanyang paglalakbay.

Tinangka niyang pigilan si Gilgamesh na ang kanyang paghahanap sa walang hanggang buhay ay lubhang mapanganib at nararapat lamang siyang tumalikod. Ngunit hindi mapigilan si Gilgamesh kanyang winasak ang mga higanteng bato, kaya itinuro niya si Gilgamesh kay Urshanabi, ang tagasagwan at tutulong sa kanyang tumawid sa dagat tungo kay Utnapishtim.

Nang magkita ang dalawa, Kanyang sinabi sa kanya ang layunin ng kanyang paglalakbay ngunit nang kanyang hingan ng tulong ipinagbigay alam sa kanya ni Urshanabi na kawawasak lamang niya ng mga tanging nilalang na maaaring tumawid sa mga Katubigan ng Kamatayan na nakamamatay sa paghipo.

Itinuro ni Urshanabi kay Gilgamesh na putulin ang 300 mga puno at hugisin ang mga ito sa mga polong bangka.

Nang kanilang maabot ang isla ng Dilmun kung saan nakatira si Utnapishtim, isinaad ni Gilgamesh ang kanyang kuwento na humihingi ng kanyang tulong.  

Tabletang Labingisa

Napagmasdan ni Gilgamesh na si Utnapishtim ay tila hindi iba sa kanyang sarili at itinanong sa kanya kung paano makakamit ang walang hanggang buhay.

Ipinaliwanag ni Utnapishtim na ang mga diyos ay nagpasya na magpadla ng isang malaking baha.

Upang iligtas si Utnapishtim, ang diyos na si Ea, ang diyosa ng karunungan ay nagsabi sa kanyang magtayo ng isang bangka. Ang kanyang buong pamilya ay sumakay kasama ang at anak ng bawat buhay sa mundo. Ang isang marahas na bagyo ay lumitaw na nagsanhi sa mga takot na diyos na umurong sa mga langit.

Nagdalamhati si Ishtar sa malawak na pagkawasak ng sangkatauhan at ang ibang mga Diyos ay tumangis sa tabi niya. Ang bagyo ay tumagal ng anim na araw at gabi kung saan pagkatapos ay ang "lahat ng mga tao ay naging putik".

 Si Utnapishtim ay tumangis nang kanyang makita ang pagkawasak. Ang kanyang bangka ay lumapag sa isang bundok , ang Bundok Nisir (Pir Magrun sa Iraq) at nagpalipad ng isang kalapati, isang layang-layang at isang uwak.

“Ako ay nagpadala ng isang kalapati at pinalipad siya. Ang kalapati ay lumipad pabalik balik ngunit dahil walang pahingahang lugar para sa kanya, siya ay bumalik. At pagkatapos ay nagpadala ako ng layang layang at pinalipad siya. Ang layang layang ay lumipad pabalik balik ngunit dahil walang pahingahang lugar sa kanya, siya ay bumalik. Pagkatapos ay nagpadala ako ng isang uwak at pinalipad siya. Ang uwak ay ay lumipad papalayo at nakita ang pagbawas ng mga tubig. Siya ay lumapag upang kumain, lumipad papalayo at hindi na bumalik.”

 Nang mabigo ang mga uwak na bumalik, kanyang binuksan ang kanyang arko at pinalaya ang mga nakatira dito.

Si Utnapishtim ay naghandog ng insenso, naamoy ng mga diyos ang matamis ng amoy at nagtipon. Si Ishtar ay dumating at itinaas ang kanyang kwintas ng mga dakilang hiyas (bahaghari) bilang pag-ala ala sa dakilang baha.

Nang dumating si Enlil na galit na may mga nakaligtas, kanyang kinondena siya sa pagpukaw ng baha. Kinastigo rin ni Ea siya sa pagpapadala ng hindi pantay na parusa.

Pinagpala ni Enlil si Utnapishtim at ang kanyang asawa at biniyayaan sila ng walang hanggang buhay.

 ( Ang salaysay na ito ay tumutugma sa kuwento ng baha na nagtatapos ng Epiko ni Atra-hasis. )

Hinamon ni Utnapishtim si Gilgamesh na manatiling gising sa loob ng anim na araw at pitong gabi. Nakatulog si Gilgamesh at inutusan ni Utnapishtim ang kanyang asawa na maghurno ng tinapay sa bawat mga araw na siya ay tulog upang hindi niya maitanggi ang kanyang kabiguan na manatiling gising. Si Gilgamesh na naghahangad na matalo ang kamatayan ay hindi malabanan kahit ang pagtulog.

 Pagkatapos utusan ni Urshanabi na hugasan si Gilgamesh at damitan siya sa mga damit ng hari, sila ay bumalik sa Uruk.

Habang sila ay lumilisan, ang asawa ni Utnapishtim ay humiling sa kanyang asawa na mag-alok ng regalong paglisan.

Sinabi ni Utnapishtim kay Gilgamesh na sa ilalim ng dagat ay may nakatirang isang tulad ng boxthorn na halaman na magpapabatang muli sa kanya.

Sa pagtatali ng mga bato sa kanyang mga paa upang makalakad sa ilalim, ay nagawa ni Gilgamesh na makuha ang halaman.

Kanyang nilayong subukin ito bilang isang matandang tao kapag nakabalik siya sa Uruk. Sa kasawiang palad, nang huminto si Gilgamesh upang maligo, ito ay ninakaw ng isang ahas na naglaglag ng balat nito habang lumilisan.

Si Gilgamesh ay tumangis sa kawalang kabuluhan ng kanyang mga pagsisikap dahil ngayon ay nawalan na siya ng lahat ng mga pagkakataon sa walang hanggang buhay.

Tabletang Labingdalawa

Nang makabalik si Gilgamesh sa Uruk, wala siyang nadala subalit nakipagkasundo muli sa kanyang kamatayan. Alam niyang hindi siya maaaring mabuhay nang walang hanggang subalit hindi ang sangkatauhan. Ngayon nakita niya ang lunsod ng kanyang iniwan sa gitna ng kaniyang pighati ay muling naging kahanga-hanga at tanyag- pinakmalapit sa buhay na walang hangan na siyang  hinahangad ninuman.

Ang huling tableta ay iminungkahi na ang layunin ay ipaliwanag at ipaunawa kay Gilgamesh at sa mga mambabasa ang iba't ibang mga kapalaran ng buhay, ang langit at lupa ay hiniwalay at ang mga tao ay nilikha.

 Ang tableta ay nagwawakas kay Gilgamesh na nagtatanong kay Enkidu tungkol sa kanyang mga nakita sa daigdig ng mga patay.

Gabay sa Pagtuturo ng Panitikan ng Buong Mundo sa Filipino 10